DOS یا Denial Of Service به حملاتی گفته میشود که نفوذگر با ارسال درخواست های بسیار به یک سرور یا کامپیوتر، باعث استفاده بیش از حد از منابع آن می شود به صورتی که سرور میزبانی وب سایت دچار کندی شده که به دلیل حجم بالای پردازش سیستم دچار وقفه و اختلال و یا حتی قطعی کامل شود.

در جهان امروزی که به طور گسترده ای کسب و کارها و افراد به اینترنت وابسته هستند، خطر حملات سایبری بسیار بزرگ و مورد اهمیت شده‌است. در میان انواع مختلف تهدیدات سایبری، حملات انکار سرویس (DoS) به عنوان یک مشکل قابل توجه ظاهر شده‌است. این حملات می‌توانند با ایجاد اخلال در دسترسی به خدمات آنلاین، خسارات مالی، آسیب به شهرت و نارضایتی کاربران را به همراه داشته باشند. در این پست، به بررسی جزئیات حملات DoS، ماهیت آنها، تأثیرات آنها و راهکارهایی برای کاهش تأثیر آنها خواهیم پرداخت.

حمله انکار سرویس (DoS) تلاشی شرورانه است برای مختل کردن عملکرد طبیعی یک شبکه کامپیوتری، سیستم یا سرویس با سیلی از درخواست‌های غیرمجاز. هدف اصلی از چنین حمله‌ای، از دسترس خارج کردن منابع هدف است تا درخواست کاربران مورد نظر را انکار کند.

انواع حملات DoS:

حملات TCP/IP: این حملات از ضعف‌های موجود در مجموعه پروتکل TCP/IP استفاده می‌کنند و بر لایه‌های مختلف شبکه مانند لایه شبکه یا لایه انتقال و یا برنامه هدف متمرکز هستند. SYN flood یکی از انواع این حملات است.

حملات لایه برنامه (Application Layer): این حملات بر روی برنامه‌ها یا سرویس‌های خاصی که در سیستم هدف اجرا می‌شوند، تمرکز دارند. برخی از مثال‌های معمول این حملات شامل حملات HTTP flood، Slowloris و DNS amplification می‌شود.

حملات توزیع شده انکار سرویس (DDoS): حملات DDoS شامل چندین منبع (معمولاً کامپیوترهایی که به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند و یک BotNet تشکیل می‌دهند) است که سیستم هدف را با حجم بزرگی از ترافیک غیرمجاز غرق می‌کنند. این امر باعث می شود که تشخیص درخواست‌های مجاز از غیرمجاز دشوار شود. حملات DDoS به دلیل طبیعت توزیع شده خود، کاهش آنها کار بسیار سختی است. حملات DoS ممکن است تأثیرات جدی برای افراد، سازمان‌ها و حتی صنایع داشته باشند. برخی از تأثیرات کلیدی آن ها در ادامه بررسی می کنیم:

1.     خسارات مالی: کسب و کارها ممکن است به دلیل کاهش بهره‌وری یا هزینه‌های مربوط به کاهش تأثیر حمله DoS، خسارات مالی قابل توجهی ببینند.

2.     آسیب به شهرت: اختلالات مکرر در خدمات می‌تواند منجر به از دست دادن اعتماد مشتریان شود و شهرت سازمان را خراب کند.

3.     عواقب قانونی و نظارتی: بسته به صنعت، سازمان‌ها ممکن است به دلیل عدم حفاظت از اطلاعات مشتریان یا تضمین دسترسی به خدمات، عواقب قانونی را تجربه کنند.

4.     از درست رفتن زمان و هزینه: زمان و منابع که صرف بازیابی از یک حمله DoS می شوند، می‌توانستند برای نوآوری، رشد یا بهبود تجربه کاربری استفاده شوند.

 اگرچه کاهش کامل حملات DoS دشوار است، اما سازمان‌ها می‌توانند از راهکارهای مختلفی استفاده کنند تا تأثیر آنها را کاهش داده و انعطاف‌پذیری خود را بهبود بخشند. برخی از راهکارهای موثر کاهش تأثیر حمله DoS در ادامه آمده اند:

·       مانیتورینگ شبکه: اجرای سیستم‌های نظارت بر ترافیک شبکه به صورت زمان‌واقعی (Real Time) و شناسایی ناهنجاری‌ها (Anomalies) می‌تواند به شناسایی و پاسخ سریع به حملات DoS کمک کند. لازم به ذکر است که مانیتورینگ شبکه باید به صورت مداوم و در طول زمان انجام شود تا تغییرات ناگهانی را تشخیص داده و برخی از حملات DoS را به صورت سریع از بین ببرد. با استفاده از روش های زیر مانیتورینگ شبکه انجام می شود:

1.     آنالیز ترافیک شبکه: با استفاده از ابزارهای مانیتورینگ شبکه، ترافیک شبکه را به طور مداوم آنالیز کنید. این امر شامل نظارت بر حجم ترافیک، نوع پروتکل‌ها، منابع مصرف شده و الگوهای استفاده از شبکه است. اگر ترافیک غیرمعمولی یا ناهنجار تشخیص داده شود، می‌توان اقدامات دفاعی را به طور سریع انجام داد.

2.     تشخیص الگوهای مشکوک: با استفاده از الگوریتم‌های تشخیص الگوهای مشکوک، می‌توان الگوهای ناهنجار را در ترافیک شبکه شناسایی کرد. این الگوریتم‌ها می‌توانند بر اساس معیارهایی مانند نرخ درخواست‌ها، اندازه بسته‌ها، رفتار کاربران و الگوهای زمانی عمل کنند. هر نوع الگویی که از حالت معمول خارج شود، می‌تواند به یک حمله DoS اشاره داشته باشد.

3.     شناسایی ترافیک مخرب: با پیکربندی فایروال، روترها و IDS برای تشخیص الگوها و امضاهای حملات DoS، می‌توانید ترافیک مخرب را فیلتر کنید و جلوی آن را بگیرید. این امر شامل استفاده از امضاهای معروف حملات DoS و همچنین استفاده از الگوریتم‌های تشخیص حملات مبتنی بر روش‌های مانیتورینگ می‌شود.

4.     پیش‌بینی ترافیک: با تحلیل الگوهای ترافیک گذشته و استفاده از روش‌های پیش‌بینی، می‌توانید ترافیک آینده را پیش‌بینی کنید. این مورد برای تشخیص حملات DoS که باعث تخریب زیرساخت‌ها می‌شوند، مفید است. با شناخت ترافیک معمول، می‌توانید از تغییرات ناگهانی در الگوهای ترافیک آگاه شوید و اقدامات لازم را انجام دهید.

5.     تحلیل لاگ‌ها: بررسی لاگ‌های سیستم، شامل لاگ‌های شبکه، وب سرور و سیستم‌عامل، می‌تواند به شناسایی حملات DoS کمک کند. با تحلیل الگوها، زمان‌ها و رویدادهای غیرمعمول، می‌توانید به سرعت حملات را تشخیص داده و به آنها پاسخ دهید.

·       فیلترینگ ترافیک: پیکربندی فایروال، روترها برای فیلتر کردن ترافیک مخرب بر اساس الگوهای حمله شناخته شده یا الگوهای نامعمول می‌تواند قدمی مؤثر باشد.

·       سیستم‌های تشخیص نفوذ (IDS): استفاده از راهکارهای IDS می‌تواند در شناسایی و جلوگیری از حملات DoS با نظارت بر ترافیک شبکه و شناسایی فعالیت‌های مشکوک کمک کند.

·       محدودیت نرخ: تعیین حداکثر تعداد درخواست‌های مجاز از یک آدرس IP یا کاربر، در یک بازه زمانی مشخص، می‌تواند در کاهش تأثیر حملات DoS مؤثر باشد.

·       شبکه توزیع محتوا (CDN): بهره‌برداری از خدمات CDN می‌تواند ترافیک را بین چندین سرور توزیع کند و پایداری را افزایش و تأثیر حملات را کاهش دهد.

·       افزونگی و قابلیت مقیاس‌پذیری: طراحی سیستم‌ها با در نظر گرفتن افزونگی و قابلیت مقیاس‌پذیری، می‌تواند در توزیع ترافیک و کاهش تأثیر حمله DoS موثر باشد.

·       برنامه ریزی پاسخ به حوادث: تهیه یک طرح پاسخ به حوادث که نقش‌ها، مسئولیت‌ها و روش‌های کنترل حملات DoS را مشخص کند، می‌تواند توانایی سازمان در پاسخگویی به این حملات را بهبود بخشد.

به صورت کلی حملات DoS تهدید قابل توجهی برای دسترسی و عملکرد خدمات آنلاین هستند. در حالی که جنایتکاران سایبری به تکنیک‌های خود ادامه می‌دهند، برای افراد و سازمان‌ها بسیار مهم است که بیدار باشند و اقدامات امنیتی قوی را اتخاذ کنند. با درک ماهیت حملات DoS و استفاده از راهکارهای کاهش تأثیر مناسب، می‌توانیم زیرساخت دیجیتال خود را تقویت کرده و خسارات بالقوه ایجاد شده توسط این حملات مخرب را کاهش دهیم.