فلاتر (Flutter) یک فریمورک برنامه‌نویسی است که زبان برنامه نویسی آن دارت (Dart) است. دارت و فلاتر گوگل (Google) توسعه داده شده اند و مزایای زیادی مانند کاهش هزینه‌های توسعه و نگهداری، زمان برنامه‌نویسی کمتر و عملکرد بالا دارند.

مقدمه

فلاتر (Flutter) یک فریمورک (Framework) برنامه‌نویسی است که توسط گوگل (Google) توسعه داده شده و به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد که با استفاده از یک کد واحد، برای سیستم‌ عامل‌ های اندروید (Android) و آی ‌او ‌اس (iOS) برنامه بسازند. در این مقاله، به بررسی مفهوم فلاتر، مزایا و معایب آن می‌پردازیم.

فلاتر چیست؟

فلاتر یک کتابخانه متن باز (Open Source) برای ساخت برنامه‌های چندسکویی (Cross-platform) است که توسط زبان برنامه‌نویسی دارت (Dart) نوشته شده است. فلاتر از یک مجموعه عناصر طراحی به نام ویجت‌ها (Widgets) استفاده می‌کند که به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا برنامه‌هایی با طراحی زیبا و User Friendly بسازند.

حالا کمی به زبان برنامه نویسی فلاتر، که دارت (Dart) است می پردازیم:

زبان برنامه‌نویسی دارت (Dart) یک زبان برنامه‌نویسی جدید و متن‌باز است که توسط شرکت گوگل ایجاد شده است. این زبان در سال ۲۰۱۱ معرفی شد و به عنوان زبان اصلی برنامه‌نویسی فریم‌ورک فلاتر (Flutter) استفاده می‌شود. دارت یک زبان ساختاری و شیءگرا است و به دلیل ویژگی‌هایی مانند سرعت اجرا، امنیت، قابلیت بالا برای توسعه برنامه‌های بزرگ و سازگاری با پلتفرم‌های مختلف، به عنوان یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی در حال حاضر شناخته می‌شود.

مزایای دارت (Dart Advantage):

·      سرعت بالای اجرا: دارت با کمک کامپایلر JIT وAOT، برنامه‌هایی بسیار سریع و با کارایی بالا ایجاد می‌ کند.

·      سازگاری با پلتفرم‌های مختلف: دارت به صورت یک زبان کاملاً مستقل از پلتفرم‌ها طراحی شده است و می‌تواند بر روی پلتفرم‌های مختلفی مانند ویندوز، مک، لینوکس،iOS  و اندروید اجرا شود.

·      سادگی و خوانا بودن: دارت به دلیل ساختار ساده و خوانا، برای برنامه‌نویسانی که با زبان ‌های دیگر آشنایی دارند، ساده خواهد بود.

·      پشتیبانی از برنامه‌نویسی شیءگرا: دارت یک زبان شیءگرا است که این قابلیت را به برنامه‌نویسان می‌دهد که کد خود را به صورت ماژولار و سازماندهی شده بنویسند.

·      امنیت بالا: به دلیل استفاده از کامپایلرهای AOT و JIT، برنامه‌های ایجاد شده توسط Dart،  بسیار امن هستند.

البته زبان برنامه نویسی دارت معایبی (Dart Disadvantage) مانند کمبود جامعه برنامه‌نویسی، کمبود ابزارهای پشتیبانی کننده و  کمبود مستندات نیز دارد که همزمان در قسمت معایب فلاتر بررسی می شوند.

تفاوت دارت با زبان‌های دیگر:

تفاوت دارت با جاوااسکریپت (Dart vs Java Script): دارت به صورت کاملاً مستقل از جاوااسکریپت طراحی شده است و به صورت مستقیم برای توسعه برنامه‌های کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این زبان در مقابل جاوااسکریپت، قابلیت استفاده مجدد بیشتر و مدیریت حافظه بهتری دارد.

تفاوت دارت با جاوا (Dart vs Java): دارت به صورت کاملاً مستقل از جاوا طراحی شده است. دارت به صورت مستقیم برای توسعه برنامه‌های کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرد، در حالی که جاوا بیشتر برای توسعه برنامه‌های سروری و تحت وب استفاده می‌شود.

تفاوت دارت با پایتون (Dart vs Python): دارت و پایتون هر دو زبان‌های شیءگرا هستند، اما پایتون بیشتر برای توسعه برنامه‌های داده‌ای و ماشینی مورد استفاده قرار می گیرد و دارای کتابخانه‌های بسیاری در این زمینه است. دارت به دلیل سرعت و کارایی بالای خود برای توسعه برنامه‌های کاربردی و نرم‌افزارهای موبایل استفاده می‌شود.

با توجه به مزایا و معایبی که برای زبان برنامه‌نویسی دارت بیان شد، می‌توان نتیجه گرفت که دارت یک زبان برنامه‌نویسی قدرتمند و سریع است که به دلیل سازگاری با پلتفرم‌های مختلف و امنیت بالایی که دارد، برای توسعه برنامه‌های کاربردی و نرم‌افزارهای موبایل مناسب است. حالا که زبان برنامه نویسی Dart را شناختیم بر گردیم به فلاتر و آن را بیشتر بررسی کنیم.

مزایای فلاتر (Flutter Advantage):

·      چندسکویی یا Cross Platform بودن: یکی از بزرگترین مزایای فلاتر این است که توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از یک کد واحد، برنامه‌هایی برای هر دو سیستم‌ عامل اندروید و IOS بسازند. این کار باعث کاهش هزینه‌های توسعه و نگهداری می‌شود.

·      زمان برنامه‌نویسی کمتر: توسعه‌دهندگان با استفاده از ویجت‌های از پیش طراحی شده در فلاتر، می‌توانند به سرعت برنامه‌هایی با طراحی زیبا و کاربرپسند بسازند.

·      عملکرد بالا: برنامه‌های ساخته شده با فلاتر دارای عملکرد بسیار بالایی هستند، زیرا کد دارت به کد ماشین تبدیل می‌شود که به طور مستقیم توسط پردازنده اجرا می‌شود.

·      پشتیبانی گسترده: فلاتر دارای پشتیبانی قوی از سوی گوگل و جامعه برنامه‌نویسی است. این کار باعث شده است که تعداد زیادی از کتابخانه‌ها و افزونه‌ها برای این فریمورک در دسترس باشد.

·      سرعت توسعه: یکی از مزیت‌های اصلی فلاتر، سرعت توسعه برنامه‌های کاربردی است. برنامه‌نویسان می‌توانند با استفاده از فلاتر برنامه‌های کاربردی پویا و با طرح‌های جذاب را در کمترین زمان ممکن ایجاد کنند.

·      کد قابل استفاده مجدد: فلاتر به برنامه‌نویسان اجازه می‌دهد که کد قابل استفاده مجدد برای توسعه برنامه‌های کاربردی را ایجاد کنند. در فلاتر، شیوه تعریف و استفاده از ویجت‌ها و کامپوننت‌ها نیز بسیار ساده است.

·      طراحی جذاب: فلاتر امکانات بسیاری برای طراحی جذاب و پویا برنامه‌های کاربردی فراهم می‌کند. این فریم‌ورک از انیمیشن‌های جذاب و پویا بهره می‌برد که برای کاربران بسیار جذاب و جالب هستند.

معایب فلاتر (Flutter Disadvantage):

·      اندازه برنامه نهایی: برنامه‌های ساخته شده با فلاتر معمولاً دارای اندازه‌ی بیشتری هستند نسبت به برنامه‌هایی که به صورت بومی (Native) ساخته شده‌اند. این موضوع ممکن است در برخی موارد به افزایش فضای مورد نیاز برای نصب برنامه و کاهش کارایی آن منجر شود.

·      دسترسی محدود به امکانات بومی: گرچه فلاتر تلاش کرده است تا دسترسی به امکانات بومی سیستم‌عامل‌ها را به صورت ساده و یکپارچه فراهم کند، اما همچنان برخی از امکانات بومی برای برنامه‌های ساخته شده با فلاتر به صورت محدود یا با اندکی تاخیر در دسترس است.

·      زبان دارت: دارت زبان برنامه‌نویسی اصلی فلاتر است که نسبت به زبان‌های محبوب دیگر مثل جاوا، کاتلین، سویفت و جاوااسکریپت، محبوبیت کمتری دارد. این موضوع ممکن است برای برخی از توسعه‌دهندگان که تمایل دارند از زبان‌های محبوب‌تر استفاده کنند، مشکل ساز باشد.

·      سن و سال کمتر: نسبت به برخی از فریمورک‌های دیگر مانند React Native، فلاتر  و زبان دارت دارای سابقه کوتاه‌تری هستند و از لحاظ امکانات و پایداری ممکن است در برخی موارد ضعیف تر باشند.

خلاصه

فلاتر یک فریمورک قدرتمند برای ساخت برنامه‌های Cross Platform است که مزایای بسیاری دارد از جمله کاهش هزینه‌های توسعه و نگهداری، زمان برنامه‌نویسی کمتر و عملکرد قوی تر. با این حال، معایبی نیز دارد که می‌توان به اندازه برنامه نهایی، دسترسی محدود به امکانات بومی، زبان دارت و سن و سال کم آن اشاره کرد. بنابراین، در انتخاب فلاتر به عنوان Framework مناسب برای پروژه‌های خود، توسعه‌دهندگان باید نیازها و اولویت‌های خود را در نظر بگیرند و بر اساس آن تصمیم بگیرند.